<<< 8 juni 2019 >>>
Je eigen mening ontkrachten
(in reactie op het stuk van Margriet Sitskoorn, Volkskrant Magazine, 8 juni 2019, p.13)
We zitten vast in bevestigingsdenken, maar het valt ook niet mee om op zoek te gaan naar informatie die onze eigen mening ontkracht. Hoe ga ik op zoek naar informatie die mijn ideeën over iets of iemand, bijvoorbeeld Brexit en Trump, bijstelt. Dat komt er dan op neer dat ik informatie ga verzamelen over dat onderwerp of die persoon, en dan zoveel mogelijk vanuit een min of meer zakelijke houding. Wat is er bekend? Wat is de bedoeling? Wat is de argumentatie? Wat is het te verwachten effect? Wat doet hij, wat beoogt hij (of wat lijkt hij te beogen), wat bereikt hij? En dat alles met enige terughoudendheid, vanwege het besef dat de informatie die ik krijg waarschijnlijk onvolledig en vertekend is. Op het moment dat ik de helft van de Britten als wereldvreemd en kortzichtig zie, en Trump, enigszins geërgerd, gedefinieerd heb als een rancuneuze dwaas, die zich niet houdt aan de regels van het spel, duid ik alle nieuwe informatie alleen maar als bevestiging van die eerdere beelden. De zakelijke houding zou geholpen zijn als ik zou analyseren waarom ik me erger aan de hele Brexit-discussie en waarom ik me erger aan iemand die de regels van het spel verandert… Geleidelijk verandert mijn positie van veroordelend, naar waarnemend. Maar kan dat wel, bij alles een gevoelsmening omzetten in een zo zakelijk mogelijk waarnemend en analytisch perspectief…. Maar ja, wie zou er tenslotte willen leven in een wereld waarin genuanceerd wordt gedacht, waarin mensen open staan voor nieuwe interpretaties….